امام خامنه ای :
ما در رادیو و تلویزیون درصدد چه هستیم؟
ما در ترتیب رادیو و تلویزیون در جمهورى اسلامى درصدد چه
هستیم؟ این سؤالى است که باید به آن پاسخ بدهیم؛ اگر ایرادى دارد، پاسخ را
تصحیح و محکم کنیم، بعد پاى این پاسخ بایستیم، تلاشمان را مبذول کنیم، تا
اینکه آن هدف تحقق پیدا کند.
هدف چیست؟ ما مىخواهیم چه بسازیم؟ یک وقت هست که رادیو و
تلویزیون براى پُرکردن وقت است؛ بالاخره آدمها وقت فراغت دارند و یک دستگاه
حکومتى فرضاً مىخواهد این وقت را به شکلى پُر کند. هدف این نیست و من
تصور نمىکنم هیچ دولتى در دنیا بتواند هدف خودش را از ادارهى رسانه هاى
جمعى، فقط این قرار بدهد. بله، بعضى از شرکتها و فرستنده هاى خصوصى و یا
حتّى شرکتهاى بزرگ در امریکا و جاهاى دیگر هستند که با کابل به خانه هاى
مردم مرتبطند و قصدشان این است که مشترى جمع کنند و عده اى بتوانند در وقت
فراغت از اینها استفاده کنند؛ اما یک دولت نمىتواند فکرش این باشد. حتّى
اگر فرض کنیم که بیشترین محتواى رادیو و تلویزیونى را سرگرمیها تشکیل بدهد،
باید در پشت این سرگرمیها سیاست او را جستجو کرد؛ معلوم مىشود سیاستش این
است که مردم را سرگرم کند. بنابراین، یک دولت از ایجاد این کانال و این
تجهیزات و تشکیلات در سرتاسر کشور هدفى دارد؛ هدف ما چیست؟ ما مىخواهیم چه
بکنیم؟ البته ممکن است اهداف فرعى وجود داشته باشد؛ اما هدف اصلى ما
سازندگى مردم به شکلى است که اسلام و انقلاب مىخواهند؛ به طور خلاصه و
کوتاه، هدف این است. آن چیزى که من به عنوان یک مسؤول در جمهورى اسلامى
دانستم، این است.
من با کسى که با تفکر اسلامى، میانه اى ندارد رودربایستى ندارم
من با آن کسى که با تفکر اسلامى میانه اى ندارد، هیچ
رودربایستى ندارم. شماها را نمىگویم؛ شما بچه مسلمانهاى خودمان هستید و
دارید مثل من تلاش مىکنید؛ لیکن آن مخاطبى که فرضاً باور اسلامى در قلب او
نیست و او این را نمىخواهد و این نوع عمل ما و تصرف ما و فعالیت ما را
دوست نمىدارد، ما با او هیچ رودربایستى نداریم؛ نمىپسندد، نپسندد؛ خوشحال
نمىشود، نشود؛ تلویزیون را مىبندد، در نهایت ببندد. البته باید تلاش
بکنیم که تلویزیون را نبندد و گوش کند و ببیند؛ اما اگر فرض کردیم کار به
آنجا رسید که یا ما باید هدف خودمان را دنبال نکنیم، تا او تلویزیون را
نبندد؛ و یا اینکه هدف خودمان را دنبال کنیم، که طبیعتاً او تلویزیون را
خواهد بست؛ در اینجا ما دومى را ترجیح مىدهیم؛ او تلویزیون را ببندد؛
زیرا بسیارند کسانى که تلویزیون را نمىبندند و همین را که من مىگویم،
مىخواهند.
«هدف» باید در همه ى برنامه ها دنبال شود
بنابراین، در یک جمله، «هدف» باید در همه چیز دنبال بشود؛ در
برنامه ى کودکان هم همین هدف باید دنبال بشود؛ در سرگرمى و تفریح هم همین
هدف باید دنبال بشود؛ در میزگردها و مصاحبهها هم همین هدف باید دنبال
بشود؛ در ارائه ى برنامه هاى فیلم و سریال هم همین هدف باید دنبال بشود؛
در کارهاى ادبى و هنرى و فرهنگى و غیره هم عیناً همین هدف باید دنبال بشود؛
منتها یک مجموعه ى هوشمند وقتى مىخواهند هدفى را دنبال بکنند، راههاى
چندصدگانه و گاهى چندهزارگانه ى رسیدن به آن هدف را در پیش رو قرار
مىدهند و براى هر کدام از راهها حکمى مىگذارند.
اینطور نیست که اگر ما مىخواهیم مردم، مسلمان تربیت بشوند،
راهش این است که در تلویزیون دایماً برایشان قرآن بخوانیم، یا تفسیر قرآن
بگوییم، یا احکام توضیح المسائل را بیان کنیم؛ نخیر، این کار راههایى
دارد. انسان مسلمان فقط آن نیست که احکام اسلامى را بلد است؛ انسان مسلمان
ابعادى دارد؛ بینش او، روشن بینى او، نیروى باطنى او، نیروى روحى او، نیروى
جسمى او، معلومات وسیع او، احساس برترى او در میدانهاى زندگى، همه ى
اینها عناصر دخیل در ساخت انسان مسلمانند. شما صد راه براى این مطالب در
نظر بگیرید؛ هر کدام از راهها را به حساب خود بپیمایید، تا به این هدف
برسید. عمده آن است که این هدف فراموش نشود، از آن تخلف نشود و عکس آن عمل
نگردد؛ هدف ما این است.
اکثر رسانه هاى دنیا سعى مىکنند مخاطب خود را از اسلام دور کنند
در دنیا کم نیستند دستگاههاى رسانه اى مجهز به همان
تکنولوژیها و اسلوبها و ابتکارهایى که ایشان اشاره کردند که روزبه روز
دارد نوتر و پیچیده تر مىشود و سرمایه ى تأثیرگذار زیادى را ایجاد کرده
اند که درست ضد نظر ما را دارند. بدون شک امروز رسانه هایى وجود دارند که
وقتى مىخواهند برنامه ریزى کنند، این را رعایت مىکنند که چه بکنیم که
مخاطب ما از اسلام دور بشود؛ به اسلام نزدیک نشود! آیا این برایتان قابل
باور هست، یا نه؟
ممکن بود یک روز ما فکر کنیم که دولتهاى اروپایى یا امریکایى
یا کشورهاى عربى به ما چه کار دارند؛ سیاستى دارند و مىخواهند مخاطب
خودشان را سرگرم کنند – آن که نفتى است، نفتى؛ آن که آن روز سوسیالیست بود،
سوسیالیست – اما امروز دیگر این فکر را نمىتوانیم بکنیم. مىبینید که
امروز در دنیا چه خبر است. مىبینید که از اثرگذارى اسلام و ساخت انسان
مسلمان و آنچه آنها به آن «بنیادگرایى اسلامى» مىگویند، چه وحشتى در دنیا
هست. آیا معقول است که بر اساس این وحشت برنامه ریزى نکنند؟ آیا مىشود
چنین چیزى را فرض کرد؟ اصلاً چنین چیزى ممکن نیست.
شما در جبهه اى به عرض دنیا قرار دارید
بلاشک امروز براى مخاطبان اروپایى و مخاطبان آسیایى – یعنى
منطقه ى شرق آسیا؛ آنجاهایى که محیط اسلامى است، یا آنجاهایى که با محیط
اسلامى سروکار دارند – براساس همان وحشت برنامه ریزى مىشود؛ مثلاً براى
صدوبیست میلیون نفر مردم اندونزى، یا هشتصد میلیون نفر مردم هند، برنامه
ریزى تلویزیونى مىشود. یکى از چیزهایى که براى مردم مالزى، مردم پاکستان و
مردم کشورهاى دیگر در نظر گرفته مىشود، این است که در برنامه ریزیهاى
تلویزیونى و رادیویى چه گفته بشود، چه ساخته بشود و چه نشان داده شود که
گرایش به سمت اسلامى که براى آنها خطر بزرگى است، به وجود نیاید و به تعویق
بیفتد، یا ضدش پیموده بشود. بنابراین، شما در جبهه اى به عرض دنیا قرار
دارید! عین همین قضیه، بلاشک در تلویزیونهاى مصر وجود دارد. عین همین قضیه،
امروز در تلویزیونهاى الجزایر وجود دارد؛ که این مثال الجزایر، امروز براى
شما کاملاً واضح است. عین همین قضیه، در تلویزیون آقاى بن على و آقاى شاه
حسن و آقاى قذافى قرار دارد. همه ى اینها در برنامه ریزیهاى
تلویزیونیشان آن جهتى را مىروند که درست صدوهشتاد درجه ضد آن چیزى است که
من الان دارم به شما مىگویم. کارى که در دنیا در این زمینه دارد انجام
مىگیرد، غوغاست.
شماها روشنفکرید، اهل ادب و هنرید، با این مسائل آشنا هستید،
من هم کم و بیش آشنایم؛ در عالم ادب و هنر و نمایش و تصویر و حرف علمى و
حرف شبه علمى و امثال اینها، غوغایى در دنیا دارد انجام مىگیرد؛ براى
اینکه مردم را از این حقیقت دور نگهدارند. ممکن است ده عنصر دیگر هم جزو
هدفهاى دنیا وجود داشته باشد – که به ما ربطى ندارد – اما این عنصر هم وجود
دارد. حالا ما در مقابل اینها قرار داریم؛ ما باید رودربایستى نکنیم.
کاملاً صریح عمل کنید
بى شک در درون کشور ما کسانى هستند که همان انگیزههاى ضدیت
با این گرایشِ به اصطلاح «بنیادگرایى» را دارند؛ شما از آنها اصلاً
رودربایستى نکنید. در تنظیم برنامه ى ادب و هنر، یا تنظیم برنامه ى
کودکان، یا فیلم و سریال، هیچوقت این فکر را نکنید که اگر ما این گرایش را
نشان دادیم، ممکن است یک تیپ روشنفکرى که مثلاً خوانندگان فلان مجله ى
هفتگى هستند، خوششان نیاید؛ به دَرَک، خوششان نیاید! شما اصلاً کارى را
بکنید که آنها خوششان نمىآید؛ هیچ ملاحظه ى این چیزها را نکنید؛ نگویید
ما این شخصیت را باید تجلیل کنیم، شاید آنها جذب بشوند؛ نه، شما ببینید آیا
در تجلیل این شخصیت، نقطه ى منفى اى وجود ندارد؟ نگویید ما باید با این
آقا مصاحبه کنیم، یا سخنرانى این آقا را در فلان سمینار یا در فلان مجموعه
پخش کنیم، براى اینکه آن جناح هم به این کانال علاقه مند بشوند؛ نه، شما
نگاه کنید ببینید آیا این حرکت شما براى آن هدفگیرى اصلى – که گفته شد –
ضررى دارد یا ندارد؛ اگر ضرر دارد، اصلاً ملاحظه نکنید که فلان کسان ممکن
است با این کار جذب بشوند؛ نه، بگذارید جذب نشوند؛ کاملاً صریح عمل کنید.
یگانه ابزار ناقص یک نظام در مقابل مجموعه ى توطئه ها
من یک آدم بسته ى بى اعتناى به خواستها و هدفهاى – به
اصطلاح امروز – دگراندیشان یا دگراندیشانه نیستم؛ نه، اسلام این مقدار سعه
ى صدر دارد که همه ى حرفها را گوش کند؛ لیکن اینجا اصلاً مسأله ى این
نیست؛ در اینجا مسأله، مسأله ى یک شخص در مقابل یک شخص نیست؛ اینجا
مسأله ى یگانه ابزار ناقص یک نظام در مقابل مجموعه ى توطئه هایى است که
دارد انجام مىگیرد. بنده بیایم از همین یک ریالى که دارم، در مقابل
میلیونها تومانى که دیگران دارند، بد استفاده کنم؛ براى اینکه مبادا آن
دیگران بدشان بیاید، یا خوششان نیاید؟! این به هیچوجه عاقلانه نیست.
فیلمهاى داخلى ما نقصهاى زیادى دارد
من متأسفانه مىبینم که فیلمهاى داخلى ما نقصهاى زیادى دارد و
مهمترین نقصش در فیلمنامه هاست. ما هنرپیشه هاى خوبى داریم، کارگردانهاى
خوبى داریم، صحنه آراییها خوب است؛ اما مضمونها پوچ است و اصلاً مناسب با
آن شکوه و اوج انقلاب و واقعیتهاى بسیار عمیق و ظریف و زیباى جامعه ى ما
نیست و آن پیچیدگى و عمق معارفى که در اختیار ماست، در آنها دیده نمىشود!
در جامعه ى ما، نمایش هاى انسانىِ بسیار بسیار پُرشکوه و زیبا وجود دارد؛
اما متأسفانه فیلمهاى ما اینها را نشان نمىدهد؛ سراغ چیزهاى خیلى کم
مایه، کم عمق و سطحى مىرود؛ آن هم با نگارشهاى خیلى ناشیانه! متأسفانه
فیلمنامه ها هیچ خوب نیست؛ یعنى خیلى خیلى ناقص و خیلى کم است. فیلمهایى
که از کانالهاى تلویزیون نشان داده مىشود، غالباً این ضعف را دارد. البته
من از سینماها خبرى ندارم و نمىدانم که وضع فیلمها چگونه است؛ لابد بهتر
از اینها نیست!
از افراد بااستعداد و جوانان انقلابى کمک بگیرید
افراد بااستعداد و جوانان انقلابى را بنشانید و از آنها جدى
بخواهید که بیایند مناظر به یادماندنى انقلاب را در فیلمنامه هاى بسیار
هنرمندانه و انسانى و حاکى از اوج درک و فهم نویسنده – که انسان گاهى در
بعضى از فیلمنامه هاى خارجى، این معنا را مشاهده مىکند – تصویر کنند؛ بعد
آنها را به سلک نمایش بکشید و نشان بدهید. خلأ فیلمهاى خارجى را در اینجا
پُر کنید؛ به نظر من این تکلیف اصلى است.
چهره هاى اسلامىِ معاصرِ کارآمد را برجسته کنید
در مقوله ى ادب و هنر، یکى از کارهایى که امروز تلویزیون
متعهد است، برجسته کردن چهره هاى اسلامىِ معاصرِ کارآمد است؛ من این را
دارم اول بار به شما مىگویم که دنبالش باشید. الان شما ملاحظه کنید، در
این مجموعه ى نظام – بیرون از کادرهاى اصلى نظام و یا در داخل این کادرها –
چهره هایى که در داخل کادرهاى اصلی ند، غالباً مطرحند؛ خبرشان گفته
مىشود، مسائلشان گفته مىشود؛ اما در میان چهره هاى درجه ى دو و درجه ى
سه – آنهایى که از کادرهاى اصلى خارجند – آدمهاى باشعور، داراى استعدادها و
لیاقتهاى بالا، هوشمند در ادبیات و در هنر و در علم و در مسائل اجتماعى
داریم؛ اینها را مطرح کنید. تلویزیون یکى از کارهایش باید این باشد که
اینها را مطرح کند.
وجود یک شبکه ى نامرئى داخلى در عالم فرهنگ و هنر
امروز در عالم فرهنگ و هنر، شبکه ى نامرئىِ در سایه اى در داخل کشور
فعال است، که هرکس این شبکه را نبیند، به نظر من باید در بینایى خودش شک
کند. این شبکه در همه جا هم نفوذ دارد – یک جاهایى بیشتر، یک جاهایى کمتر –
و تصمیمش بر این است که به ارزشهاى اسلام و انقلاب هجوم بیاورد. این شبکه
در جهت همان سیاستهایى که اشاره کردم در سطح جهان فعال است، در داخل کشور
دارد کار مىکند؛ انصافاً کار سازماندهى شده و خوب و دقیقى هم مىکند. آنها
الان بر روى ضایع کردن، یا لااقل مسکوت گذاشتن چهرههاى خوب ما در شعر و
در ادبیات و در هنر و در علم متمرکز شده اند؛ اما شما اینها را پیدا کنید و
مطرحشان نمایید. من هیچ وجهى براى زنده کردن شخصیتى نمىیابم، جز اینکه
گفته مىشود مىخواهیم دل عده اى را به دست بیاوریم! چرا باید این کار را
بکنیم؟! چهره هاى خودى را بیاورید، مطرح کنید.
اینفوگرافیک زیر مروری است بر برخی از توصیه ها و انتقادات رهبر انقلاب
به صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران که توفیقی شد در پوستر زیر گرد هم آورده
شده است.
با ذکر صلوات و دعا برای سلامتی و ظهور آقا امام زمان ارواحنا لتراب مقدمه الفدا و سلامتی و پایداری امام خامنه ای دانلود کنید…
برای دریافت سایز بزرگ بر روی تصویر کلیک کنید.
اینفوگرافی انتقادات و توصیه های امام خامنه ای به صداوسیما
منابع :
بیانات در دیدار جمعى از کارگردانان سینما و تلویزیون – ۱۳۸۵/۰۳/۲۳
بیانات در جمع کارکنان سازمان صدا و سیما – ۱۳۸۳/۰۲/۲۸
بیانات در دیدار مدیران صدا و سیما – ۱۳۸۱/۱۱/۱۵
بیانات در دیدار با اعضاى شوراى سیاستگذارى صدا و سیما – ۱۳۶۹/۱۲/۱۴
بیانات در دیدار با مسؤولان صدا و سیماى جمهورى اسلامى ایران – ۱۳۶۹/۰۵/۰۷
بیانات در دیدار اعضاى گروه ویژه و گروه معارف اسلامى صداى جمهورى اسلامى ایران – ۱۳۷۰/۱۲/۱۳
بیانات در دیدار مدیران شبکهى دوم سیما – ۱۳۷۰/۱۱/۰۷
بیانات در دیدار اعضاى گروه اجتماعى صداى جمهورى اسلامى ایران – ۱۳۷۰/۱۱/۲۹
بیانات در دیدار اعضاى گروه ادب و هنر صداى جمهورى اسلامى ایران – ۱۳۷۰/۱۲/۰۵
بیانات در دیدار مدیران مراکز سازمان صدا و سیما در استانها – ۱۳۷۰/۱۲/۰۷
بازخوانی مطالبات رهبر انقلاب از رسانه ملی